Każdy organizm składa się z komórek. Wewnątrz komórek jest jądro. W jądrze znajduje się substancja, która w trakcie podziału komórki uwydatnia się. To uwydatnianie, nazywamy chromosomami (nici w komórce). Każdy z nas ma w komórce 46 chromosomów, to jest 23 pary.
W każdej kolejnej ludzkiej komórce będzie 46 chromosomów.
Wśród tych 23 par, mamy 23 pary chromosomów auto somatycznych i jeden chromosom płciowy x lub y.
W kanalikach nasiennych mężczyzny, które wytwarzają plemniki, mamy chromosomy x i y. Czyli obrazowo, wygląda to następująco :
Zaś u kobiety :
Różni się tylko jeden chromosom płciowy :
Mężczyzna i kobieta dają jednakową ilość chromosomów – 50 na 50.
O tym czy dziecko będzie chłopcem czy dziewczynką, decyduje już moment zapłodnienia. Zatem rzeczą zależną jest to, który z plemników jako pierwszy zapłodni komórkę jajową.
Chromosomy to nic innego jak kwas DNA. Kwas ten jest jakby nicią, która składa się z pewnych odcinków (cegiełek). Najważniejszym składem tych cegiełek są zasady azotowe :
Układ zasad na takiej linii ma ogromne znaczenie. Odcinek tych zasad azotowych, tworzy kod genetyczny. Dziedziczone geny to nic innego jak fragmenty chromosomów.
Rybosomy odczytują zapis kodu genetycznego na RNA (kwas rybonukleinowy).
Białka w organizmie spełniają podwójną, bardzo istotną rolę.
Węglowodany to materiał na bierzące potrzeby, natomiast tłuszcze są materiałem zapasowym. Białka natomiast są materiałem budulcowym. Białka enzymatyczne sterują przebiegiem przemiany materii (np. energetycznej). Związki przyjmowane jako pożywienie, rozbijane są na związki proste. Białka strukturalne, tworzą natomiast struktury ciała, czyli to jakie mamy oczy itp. Zatem decydują one o naszych cechach. Zespół cech zewnętrznych organizmów żywych, nazywamy fenotypem, zaś zespół nitek chromosomów genotypem.
Wśród organizmów występuje różnorodność składników dokonujących zmiany. Jeżeli nie potrafią się one dostosować do warunków, to wymierają. Im większa jest zatem różnorodność, tym lepiej i istnieje większa szansa na przetrwanie.
Rozmnażanie płciowe służy wymieszaniu się (powstawaniu nowych) zespołów cech, a to gwarantuje zachowanie gatunku, poprzez zmienność rekombinacyjną.
Genotyp w trakcie życia osobnika może ulec zmianie. Taką zmianę nazywamy mutacją . Do przyczyn mutacji zaliczamy :
- szoki temperaturowe (gorąco, zimno)
- związki chemiczne (leki, alkohol, papierosy, …)
- promieniowanie (jądrowe, rentgenowskie)
Mutacje polegają na zmianie charakteru chemicznego genu.
Drugim przypadkiem jest zmiana położenia genu na chromosomie.
Trzeci przypadek dotyczy zmiany liczby chromosomów. Klasycznym przypadkiem jest zespół downa.
- dodatkowy chromosom pochodzi od kobiety. W tej 21 parze chromosomy splątują się, czyli jedna komórka ma 24 chromosomy, a ta druga 21. Ta słabsza komórka nie rozwija się.
Może też nastąpić zmiana chromosomów płciowych, tzw. zespół Klinefeltera, który dotyczy chłopców. Problem polega na tym, że mają oni dwa X, a to dotyczy cech kobiecych. Czyli taki chłopiec ma małe jądra i często występuje bezpłodność oraz ma tendencje do tworzenia się piersi.
Drugi zespół Turnera, dotyczy dziewcząt, u których występuje 45 chromosomów.
Zewnętrznie ich narządy płciowe są niedorozwinięte (postać i wygląd dziewczynki), brak miesiączki, niski wzrost, upośledzenie układu wydalniczego, układu krążenia i choroby metaboliczne.
Posty
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz