- rozwój wewnątrz maciczny :
- okres zarodkowy (ok. 2 miesiące)
- okres od 0 – 8 tygodni, do porodu, okres płodowy
- życie pozałonowe
- okres noworodkowy (do 1 miesiąca)
- okres niemowlęcy (do ukończenia pierwszego roku życia)
- okres poniemowlęcy (od 1-szego do 3-go roku życia)
- przedszkolny (3-6 lat)
- wczesnoszkolny (do momentu pojawienia się okresów dojrzewania)
- okres dojrzewania
- okres młodzieńczy
Kiedy komórka spotka się z jajnikiem, zaczyna się rozwój noworodkowy. W pierwszym okresie życia, rozwijający się zarodek jest bardzo podatny na czynniki uszkadzające (np. używki). W tym czasie pojawia się okres organodecyzyjny, czyli taki w którym pojawiają się organy (powstają związki wszystkich ważnych organów, wykształca się układ nerwowy). W czwartym miesiącu, młody człowiek daje już o sobie znać. W dalszych miesiącach następuje doskonalenie tych struktur. W ostatnim okresie ciąży, brzuch opuszcza się, zaś płód ustawia się w odpowiedniej pozycji. W płodzie kształtują się już pracujące nerki i układ pokarmowy. Ciąża przeciętnie trwa 9 miesięcy. W tym czasie u kobiety często występuje odwapnienie szkieletu. Tóż przed porodem kości miednicy trochę się rozsuwają (nawet o 3 cm), zaczynają się Skórcze, pękają błony, rozpoczynają się płyny (wody) łonowe. Po urodzeniu dziecka, następuje urodzenie łożyska, które nazywamy połogiem.
Zaraz gdy dziecko wejdzie do nowego, jeszcze nie znanego jemu świata, odcina się pępowinę i zawiązuje ją. Dziecko musi teraz zacząć oddychać samodzielnie. Musi wyrzucić z siebie wszelkie płyny znajdujące się w jego układzie oddechowym. Aby to wymusić, dziecko dostaje klapsa – musi oddychać w ciągu 3 minut, w innym przypadku może nastąpić niedotlenienie mózgu. Skóra dziecka powinna zacząć reagować na temperaturę i wilgotność, dziecko musi się teraz samodzielnie odżywiać.
Od momentu urodzenia do okresu noworodkowego, waga dziecka może spadać, ale później wraca do normalnego poziomu. Wtedy kończy się okres noworodkowy.
Wcześniactwo. Każde wcześniactwo jest dla dziecka niebezpieczne. Inkubatory dostarczają tlen, zapewniają wilgotność i nie dopuszczają do wnętrza zarazków. Niebezpieczne jest tutaj przedawkowanie tlenu, ponadto zakłócona jest więź emocjonalna z matką. Ponadto u wcześniaków częściej występuje krzywica i brak żelaza, czego przyczyną może być niedokrwistość krwi.
Okres niemowlęcy rozpoczyna się, gdy noworodek odzyskuje swoją wagę. Następuje teraz szybki wzrost. Jest to najbardziej aktywny okres, następuje w nim rozwój kostny i mięśniowy. Ruchy ręką i głową kształcą zdolności motoryczne, później dziecko siada i w końcu wstaje, ale jeszcze się w tej pozycji nie porusza. Później następuje okres chodzenia, który może poprzedzać pełzanie i raczkowanie. Jednak te etapy nie muszą następować, gdyż dziecko po wstaniu, może próbować samodzielnie chodzić. W połowie roku (6 -7 miesięcy) zaczynają wyżynać się ząbki, rozwija się koordynacja wzrokowo – ruchowa. Z końcem 1 – ego roku, dziecko zaczyna się nauczać (jak chcesz kupkę to mi o tym powiedz – nauka panowania). Dziecko chce aby dorośli byli z niego zadowoleni. Dziecko wymawia jeszcze dźwięki nieartykulacyjne, dopiero później zaczyna wymawiać pierwsze słowa. Okres niemowlęcy jest trudny, gdyż często dochodzi do zakażenia dróg pokarmowych. W naturalnym mleku matki są przeciwciała, które ono jeszcze nie wytwarza.
Okres poniemowlęcy. Następuje wolniejszy przyrost, dziecko potrzebuje już mniej pożywienia. Zmienia się wiele rzeczy w organizmie dziecka. Ponieważ nauczyło się już chodzić, to szybko biega, wszystko robi szybko i szybko się męczy. Wówczas chwilę odpocznie i ponownie zaczyna biegać. W tym wieku dzieci doznają wiele urazów, ponieważ dziecko jeszcze nie wie, że może się poparzyć i potłuc.
Kolejnym etapem jest wychowanie w okresie przedszkolnym. W tym okresie następuje wzrost kończyn, jednak aparat dziecka jest jeszcze zbyt słaby i wtedy najczęściej powstają wady postawy. W dalszym ciągu to dziecko doskonali czynności fizyczne. Dzieci uwielbiają w tym wieku zabawy ruchowe. Narządy wewnętrzne, płuca i serce usprawniają swoją pracę. W 6 roku życia, nastepuje wymiana uzębienia. Wzmacnia się wrażliwość narządów zmysłu, ustala się dominacja którejś części ciała (pisanie lewą lub prawą ręką).
Następnym etapem jest życie szkolne. Dla dzieci pójście do szkoły to ciężki obowiązek. Siedzenie w ławce, siedzenie cicho, dźwiganie plecaków i tornistrów, nie jest dla nich przyjemne. Ale ponieważ w szkole uczą się nowych rzeczy, to jest to interesujące dla dziecka, gdyż w tym okresie jest ono bardzo ciekawskie. W chwili gdy dziecko trafiło do szkoły rozpoczyna się okres indywidualizacji i różnicowanie dymorfizmu płciowego.
U dziewcząt za okres dojrzewania uważa się okres miesiączki (11 – 13 rok życia). Natomiast jeśli chodzi o chłopców, ten okres następuje później (od 14 lat). Trudno jest jednak określić zakończenie tego okresu. O jego szybkości decyduje genetyka, czynnik rasowy (najwcześniej dojrzewają białe dziewczyny) oraz płeć. Objawy dojrzewania mogą następować w różnej kolejności. W okresie tym następuje :
- gwałtowny przyrost ciała
- wzrost łaknienia u chłopców, u dziewcząt zaczyna się wybrzydzanie
- wzrost jest nieproporcjonalny i jego sylwetka staje się niekiedy niezgrabna. Chłopcy i dziewczetą są bardzo wrażliwi na punkcie swojego wyglądu.
- układ rozrodczy rozpoczyna produkcję komórek rozrodczych.
- zmienia się kształt sylwetki. U chłopców jest wyraźna zmiana tonacji głosu, pojawia się zarost. U dziewcząt kształtują się piersi i kształt brody. Pojawia się owłosienie łonowe, zmienia się sposób poruszania. Następują zmiany w skórze, które prowadzą do powstawania trądzika, wzmożona działalność obszarów potowych (obfite pocenie się)
- przewód pokarmowy jeszcze się kształci i często występuje chęć oddawania moczu lub kału w niekontrolowanych sytuacjach.
- okresy erekcji u chłopców
- skłonność do omdleń , obwodowy układ krążenia nie jest jeszcze w pełni sprawny.
Na dojrzałość składają się :
- dojrzałość seksualna – silny popęd płciowy (14 – 16 lat). Przy czym dziewczęta są skłonne do aktów uczuciowych. Natomiast chłopcom wszystko jedno w jaki sposób rozładują swoje napięcie seksualne.
- dojrzałość biologiczna. Następuje zakończenie okresu wzrastania, to znaczy że biologicznie jest już dojrzały
- dojrzałość psychiczna, zwykle kończy się 3 – 4 lata po osiągnięciu dojrzałości biologicznej
- dojrzałość socjalna. Musi być zakończona działalność do wykonywania jakiegoś zawodu (założenie swojej rodziny)
W okresie dojrzewania nie można przesadzać ze sportem. Najbardziej korzystne są sporty ogólno – rozwojowe, takie jak gimnastyka, lekka atletyka, pływanie, biegi i marszo-biegi, jazda na rowerze (nie kolarstwo).
Metody oceny dojrzałości szkolnej :
- metoda sylwetki, polega na pomiarze wysokości ciała, szerokości klatki, miednicy.
- metoda oceny wzrostu kości długich. W tej metodzie dokonuje się zdjęć rentgenowskich na podstawie których ocenia się wzrost tkanki wzrostowej.
- metoda oceny trzeciorzędnych cech płciowych, na podstawie oględzin człowieka (rozwój piersi, głos, włosy łonowe)
- test filipiński, polega na tym, że każemy sięgnąć dziecku lewą ręką do prawego ucha, przez głowę
- metoda badania uzębienia. Jakie ząbki się dziecku wyżynają.
Posty
